امتیاز مثبت

تاریخ انتشار : جمعه ۵ آبان ۱۳۹۶ ساعت ۱۶:۰۲

کد مطلب: 1784

محمد اسفنانی معاون حقوقی و پارلمانی قوه قضائیه در سی و هفتمین دوره تحلیف کارآموزان وکالت کانون وکلای دادگستری اصفهان با بیان اینکه  غرض و هدف امر وکالت و قضاوت بحث "عدالت" است افزود: غایت اموری چون کارآموزی، وکالت و قضاوت، نیل به مطلوب عدالت است که به صورت پراکنده در علم حقوق به آن اشاره شده است. وی با برشمردن برخی دیدگاهها و نظریات در باب تعاریف عدالت من جمله نظریات هیوم و مارکس بیان داشت: برخی برای عدالت، مفهومی آرمانی و مبهم قائلند وآن را امری تخیلی وبیهوده میدانند و ضرورتی به پرداختن به آن نمی بینند. وی در ادامه به معیار دیگری از مفهوم عدالت که توسط هگل بیان گردیده اشاره کرد و اظهار داشت: برخی دیگر معیار"عدالت" را همان اراده دولت می دانند چنانچه دراین نوع از مفهوم عدالت، هر آنچه که دولت تصویب کند عین عدالت است و بعبارت دیگر هر قانونی که توسط دولت تصویب شود بصرف قانون بودن آن تضمین کننده عدالت تلقی می شود. اسفنانی در ادامه افزود: دردیدگاه های تقسیم بندی عدالت، نوع دیگری از معیار تمیز عدالت وجود دارد و آن "قانون" است. اسفنانی در ادامه بیان داشت: در اینگونه دیدگاه ها، اگر" قانونی" تصویب شود،معیاری برای تحقق عدالت فراهم شده است.
وی با تشریح تقسیماتی که درحوزه مفاهیم عدالت صورت گرفته در پاسخ به این پرسش که "آیا مفاهیم ذکر شده و هرگونه قوانینی که دولتها تصویب میکنند عین عدالت است"  اظهار داشت نمیتوان گفت که هرگونه قانونی به صرف تصویب حاکمیت و اجرای ان توسط قاضی ، عدالت حاصل گردیده است. وی عوامل اقتصادی،سیاسی،اجتماعی و دولتها را در تدوین قوانین ، تأثیرگذار دانست و اضافه کرد: نمیتوان عدالت را همان امری دانست که در قانون آمده است، چراکه فراتر ازآن، اموري چون زمان و مکان درقانون ، تأثیر گذار است.
اسفنانی، علت اصلی ناکارآمدی بعضی قوانین بعد از گذر زمان، را متأثر از آن دانست که قانون همیشه عادلانه نمی ماند و یا در برخی موارد ابزار اقتدار حاکمیت میگردد.
معاون حقوقی و پارلمانی قوه قضاییه با اشاره به نقاط ضعف بعضی قوانین و مورد انتقاد و بحث واقع شدن توسط دکترین حقوقی واساتید حقوق، به غیرعادلانه بودن قوانین مزبور اشاره کرد و اظهارداشت دراین موارد وظیفه دادرس جلوه گر و پررنگ  می شود که باید از کوچکترین ابهام و اجمالی که در قانون مشاهده میکند بهترین تفسیری که عادلانه تراست رابرگزیند.
اسفنانی با اشاره به آیه شریفه"إن الله يأمربالعدل والاحسان" وحديثي ازامام صادق"ع"بدین مضمون که "اگردرمیان مردم عدالت برقرار شود،همه بی نیاز می شوند "به اجرای عدالت در مسائل حقوقی و احقاق حق تأکید کرد و بیان داشت: برخی عدالت را به موزون بودن تعبیر کرده اند بدان معنا که اجزای مختلفی که کنار یکدیگر قرار می گیرند وباعث تعالی میشوند حاکی از برقراری عدل است. چنانچه تمام مسائل اقتصادی،سیاسی،اجتماعی و...کناریکدیگر قرار گیرد نشان از اجرای عدل دارد.
وی با بیان این مطلب که برخی عدالت را برخورداری همه افراد از امکانات می دانند خاطر نشان کرد که برخورداری همه از امکانات وبرابری ومساوات، معنای عدالت نمیدهد بلکه میتواند ظلم تلقی شود چرا که اگر همه از امکانات یکسان برخوردار باشند تلاش و ترقی متوقف شده و موجبات ظلم به جامعه فراهم می شود.
اسفناني در ادامه صحبتهای خود، به تأخير در احقاق حق اشاره کرد وآن را نوعی ظلم برشمرد و بیان داشت: اگر کسی مستحق دریافت حقی باشد ولی به واسطه رفتار قاضی، وکیل  و دستگاه دولتی و قضایی و...حق با تأخیر احقاق گردد، عدالت زیر سوال میرود که این امر نیز نوعی ظلم است. وی دراین راستا به توجه ویژه افرادی که درعرصه عدالت دخیل هستند تأکید نمود و از کلیه وکلا و قضات درخواست نمود که به توصیه قرآن کریم و وائمه اطهارعمل نموده که موجب ایجاد ظلم نشوند. معاون حقوقی و پارلمانی قوه قضاییه در خاتمه سخنانش ضمن ابراز مسرت و امیدواری باتوجه به حضور فعالانه همکاران قضایی در جلسه تحلیف موصوف، تعامل جامعه قضایی با وکلا را تعامل ارزشمندی برشمرد و خطاب به حاضرين در مراسم، "قاضی و وکیل" را دو بال جهت احقاق حق وایجاد عدالت دانست. اسفنانی با جمله ای زیبا از مرحوم استاد گرانقدر حقوق ناصرکاتوزیان به سخنرانی خود خاتمه داد:"ای عدالت مرا در زمره عاشقان خود بپذیر
و فیضی بخش تا سیمای ترا در پرده هر پندارو ریا از ظلم بازشناسم
من نیز در برابر سراسرمنطق را پای تو می ریزم و همه قوانین را به سوی تو میکشم
باشد که این معامله به هدایت اندیشه من و چیرگی تو بر لشگر ظلم انجامد."